การบริจาคอวัยวะคืออะไร
คือ การให้อวัยวะจากผู้บริจาคเป็นผู้ป่วยสมองตาย (ผู้เสียชีวิต ) เพื่อนำไปปลูกถ่ายให้กับผู้ป่วยที่หมดหวังจากการรักษาด้วยวิธีอื่น ๆ ถือเป็น “ของขวัญเพื่อชีวิต” แน่นอนว่าการบริจาคอวัยวะนั้นเป็นคุณธรรมสำคัญและเป็นบุญมากตามหลักพระพุทธศาสนา เรียกว่า อุปบารมีทานถือเป็น “ มหาบริจาค”
อวัยวะใหม่ได้มาจากไหน
1. ได้มาจากผู้ที่แสดงความจำนงบริจาคอวัยวะและดวงตา ไว้กับศูนย์รับบริจาคอวัยวะ สภากาชาดไทย และเสียชีวิตด้วยสาเหตุ ภาวะสมองตาย คือ ภาวะที่สมองถูกทำลายจนสูญเสียการทำงานโดยสิ้นเชิงถาวร ไม่มีหนทางที่จะเยียวยารักษาได้ซึ่งทางการแพทย์ถือว่าเป็นผู้ที่เสียชีวิตแล้ว สาเหตุจากที่ทำให้เกิดภาวะสมองตายมีดังนี้
- การบาดเจ็บที่สมองอย่างรุนแรง
- เส้นเลือดแตกในสมอง
- เลือดออกในช่องสมอง
การวินิจฉัยสมองตาย ต้องกระทำโดยองค์คณะแพทย์ไม่น้อยกว่า 3 คน
2. ได้มาจากผู้บริจาคขณะที่มีชีวิตอยู่ (อวัยวะบางชนิด เช่น ไต ตับ ไขกระดูก เป็นต้น) ผู้บริจาคและผู้รับบริจาคต้องเป็นญาติโดยสายเลือด หรือคู่สมรสที่จดทะเบียนถูกต้องตามกฎหมายกันไม่น้อยกว่า 3 ปีหรือมีบุตรที่เกิดจากสามี ภรรยาคู่นั้นเท่านั้น
ศูนย์รับบริจาคอวัยวะสภากาชาดไทย จะเป็นองค์กรกลางในการประสานงาน และจัดสรรอวัยวะที่ได้รับบริจาค ไปให้ผู้ป่วยที่รอรับการปลูกถ่ายใหม่อย่างเป็นธรรมและเสมอภาคที่สุด
ทำไมอวัยวะของผู้เสียชีวิตสมองตายจึงนำไปปลูกถ่ายได
อวัยวะส่วนอื่น ๆ ของผู้เสียชีวิตสมองตาย ยังทำงานได้อยู่ เนื่องจากการใส่เครื่องช่วยหายใจไว้ ทำให้ร่างกายได้รับออกซิเจน หัวใจก็สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงอวัยวะส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
ได้ โดยอาจจะได้รับยากระตุ้นหัวใจร่วมด้วย ถ้าการทำงานของอวัยวะอยู่ในสภาพเหมาะสม ก็สามารถบริจาคอวัยวะ เพื่อช่วยเหลือชีวิตผู้อื่นได้
การบริจาคร่างกายและการบริจาคอวัยวะต่างกันอย่างไร
การบริจาคร่างกายและการบริจาคอวัยวะนั้นแตกต่างกัน การบริจาคร่างกาย คือ การแจ้งความประสงค์ให้นำร่างหลังเสียชีวิต นำไปใช้เพื่อการศึกษา กับสถาบันการแพทย์, โรงพยาบาล, มหาวิทยาลัยต่างๆ ส่วนการบริจาคอวัยวะเป็นการบริจาคอวัยวะบางส่วนของร่างกาย เช่น หัวใจ หรือกระจกตา ให้แก่ผู้ป่วยที่รอคอยการปลูกถ่ายอวัยวะ ซึ่งผู้บริจาคอวัยวะต้องได้รับการวินิจฉัยว่าอยู่ในภาวะสมองตาย และอยู่ในเครื่องช่วยหายใจ เพื่อให้มีการไหลเวียนโลหิตและออกซิเจนเข้าสู่เซลล์
อย่างไรก็ตาม ในขณะที่มีชีวิตเราสามารถแสดงความจำนงบริจาคได้ทั้งอวัยวะและร่างกาย เนื่องจากการพิจารณาว่าบุคคลนั้น สามารถบริจาคอวัยวะหรือร่างกายได้หรือไม่ ต้องพิจารณาจากสาเหตุการเสียชีวิตและการทำงานของอวัยวะในขณะนั้น
ผู้แสดงความจำนงบริจาคอวัยวะเสียชีวิตแล้ว....แต่ญาติไม่ให้
การจะนำอวัยวะของผู้ที่แสดงความจำนงบริจาคอวัยวะที่เสียชีวิตไปใช้ปลูกถ่ายได้ ต้องได้รับการยินยอมจากญาติสายตรงเป็นลายลักษณ์อักษรเท่านั้น หากญาติไม่ยินยอม ศูนย์รับบริจาคอวัยวะฯ ถือว่าการบริจาคนั้นเป็นอันยกเลิก โดยไม่มีข้อผูกมัดใด ๆ
การที่ญาติได้ทำตามความประสงค์ของผู้แสดงความจำนงบริจาคอวัยวะ เพื่อช่วยเหลือชีวิตผู้อื่น ถือเป็นการปฏิบัติตามเจตนารมณ์ครั้งสุดท้ายของบุคคลนั้นอย่างแท้จริง
หากผู้เสียชีวิตสมองตายไม่เคยแสดงความจำนงบริจาคอวัยวะไว้ แต่ญาติเห็นประโยชน์ของการบริจาคอวัยวะ ก็สามารถบริจาคอวัยวะเพื่อเป็นการสร้างกุศลครั้งสุดท้ายให้แก่ผู้เสียชีวิตได้
ผู้ที่สามารถแสดงความจำนงบริจาคอวัยวะได้
บุคคลทุกเพศ ทุกวัย ทุกเชื้อชาติ ที่สุขภาพแข็งแรง ปราศจากโรคติดเชื้อ โรคมะเร็ง สามารถแสดงความจำนงบริจาคอวัยวะได้
การแสดงความจำนงบริจาคอวัยวะไม่ต้องมีการตรวจร่างกายใด ๆ การตรวจร่างกายจะกระทำเมื่อผู้นั้นอยู่ในภาวะสมองตายแล้ว เพื่อประเมินสภาพการทำงานของอวัยวะว่าเหมาะสมสำหรับนำไปปลูกถ่ายให้แก่ผู้ป่วยอื่นหรือไม่
ขั้นตอนการบริจาค
1. กรอกรายละเอียดในใบแสดงความจำนงบริจาคอวัยวะและดวงตา ให้ชัดเจน ที่อยู่ควรเป็นที่อยู่ปัจจุบัน (หากต้องการให้ส่งบัตรประจำตัวไปยังสถานที่อื่น กรุณาระบุ)
2. ส่งเอกสารมายังศูนย์รับบริจาคอวัยวะ สภากาชาดไทย โดยหย่อนตู้ไปรษณียบัตร ไม่ต้องติดอากรแสตม เมื่อศูนย์รับบริจาคอวัยวะ สภากาชาดไทย ได้รับใบแสดงความจำนงบริจาคบริจาคอวัยวะและดวงตาของท่านแล้ว จะส่งบัตรประจำตัวผู้มีความจำนงบริจาคอวัยวะและดวงตาให้ตามที่อยู่ที่ได้ระบุไว้
3. กรุณาเก็บบัตรประจำตัวผู้แสดงความจำนงบริจาคดวงตาไว้กับตัวท่าน หากสูญหายกรุณาติดต่อ
ศูนย์ดวงตา สภากาชาดไทย
4. กรุณาแจ้งเรื่องการบริจาคอวัยวะและดวงตาแก่บุคคลในครอบครัวหรือคนใกล้ชิดให้รับทราบถึงเจตนารมย์ครั้งสุดท้ายของท่าน
สถานที่ติดต่อ
1. ศูนย์รับบริจาคและปลูกถ่ายอวัยวะโรงพยาบาลขอนแก่น อาคารสิรินธร ชั้น 1 หรือแผนกประชาสัมพันธ์โทร. 043-009-900 ต่อ 3865
2. หน่วยปลูกถ่ายไตโรงพยาบาลขอนแก่น อาคาร 10 ชั้น 4 โทร 043-009-900 ต่อ 4058
3. ศูนย์รับบริจาคอวัยวะ สภากาชาดไทย อาคารเทิดพระเกียรติสมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวฑฺฒโน) ชั้น
5 ถนนอังรีดูนังต์ ปทุมวัน กรุงเทพฯ 10330
โทรศัพท์ 0-2256-41045-6 สายด่วน1666 ตลอด 24 ชั่วโมง E-mail : [email protected]
www . organdonate.in.th
“สร้างสรรค์ความรักที่มองเห็นได้ ด้วยการให้แสงสว่างแก่ดวงตาที่มืดมิด”